Eennâmkevttim puásuituálukuávlust

Puásui lii smieretteijee, mii taarbâš maaŋgâlágán purrâmuššaddoid ihevarriistâllâmstis sierâ mudoin. Puásuituálu vuáđuduvá luándu kuáttumenâmáid já poccuu rijjâ kuáđutmân tain: puásui ocá já kávná purrâmušâs jieš luándust, puásui ávhástâl suullân 350 sierâ purrâmuššaddod. Merhâšittees uási poccuu purrâmuššadoin, eromâšávt jeevil, šadda meecijn. Poccui kesikuáttumenâmeh láá jeegih, kiedih já šadolâš aajâkuorah. Čohčuv poccuuh čokkâneh vuovdijd puurrâđ kuobbârijd.

Puásuituálu taarbâš vijđes já maaŋgâpiälálijd kuáttumenâmijd vâi tot puáhtá toimâđ ekologâlávt, sosiaallávt, kulttuurlávt já ekonomâlávt hiäivulijn vuovvijn.

Eres eennâmkevttim vaaigut puásuituálun eereeb iärrás purrâmušresursij teikkâ kuáttumenâmij kiäppánmân já cuovkkânmân, poccui kuáttumvarriistâllâm hemâdâsâid já nubástuumijd já puásuituálu tooimâ hettimân já eresmuáđusij luhottesvuođâi lasanemân. Eennâmkevttimist iä lah čuávumušah tuše puásuituálusiärváduv ekonomâlijd toimâiävttoid, mut meiddei kulttuurân.

Puásuituálu lii suárjáávis luándust já vuáđuduvá uđâsmeijei luánduriggoduvâi nanos ávhástâlmân. Puásuituálu iävttoid vaigutteijee eennâmkevttim häämih láá vuáđujurdust puoh puásuituálukuávlu luánduriggoduvâi ávhástâlmân kyeskee tooimah. Kuávdááh vaigutteijeeh láá vyevdituálu, kuáivuttâhtoimâ, pieggâ- já čäcivyeimi, lavŋepuovtâdem, mađhâšem já eresmuáđusiih suojâlemkuávluh.

Pyeremus kuáttumeennâm lii tuárvi viijđes, ohtâlâš já maaŋgâpiälálâš. Puásui kávná tobbeen eresmuáđusijd purrâmuššaddoid já čievârd jyehi siijvost. Šiev kuáttumenâmist puásui uážžu tuárvi purrâmuš já tobbeen lii kuáttumráávhu massivlii ulmuutoimâittáá. Poccui kuáttumenâmeh láá pyeremuuh suojâlemkuávluin, kost eres eennâmkevttim lii raijum. Puásuituálu lii aktiivlávt kuáskulâš eresmuáđusii laavâst meridum eennâmkevttim kieđâvušmijn, tego kaavaamij eres tassijn (eennâmkoddekaavam, almolâš kaavam, sajattâhkaavam), projektij pirâsvaikuttâsâi árvuštâlmist, suojâlemkuávluid tipšo- já kevttimvuáváámijn, maalmâuuccâm- já kuáivuttâhlopeprosesijn já jotoluv vuávámist (kiäinu- já luoddâvuáváámeh).

Palgâsij ovtâstus tuáimá puásuituálukoččâmušâi äššitobden já äššiuásálij palgâsij iššeen sierâ eennâmkevttim kieđâvušmist, addel ciälkkámušâid já uásálist ráđádâlmáid, stivrimjuávhoid já ovdedempargojuávhoid já čuággá tiäđuid eresmuáđusâš eennâmkevttimhaamij vaikuttâsâst puásuituálun.

Puásuituálulaavâ 53 § mield staatâ enâmij kyeskee, puásuituálun čielgâsávt vaigutteijee tooimâid vuáváádijn kalga ain ráđádâllâđ äššiomáháá palgâs ovdâsteijeiguin. Ráđádâlmijn palgâs oovdâst puásui-iššeed.

PoroYVA

PoroYVA-uápisteijee (suomâkielân) lii tievâslâš tiätukäldee puásuituálu hiäjusmist eennâmkevttimprojektijn.