Pieggâvyeimi

Pieggâvyeimirustigij vaikuttâs poccuid já puásuituálun iä val mist Suomâst eidu tuubdâ. Olos pieggârustigeh lii mađhâšemkuávdáást Muoniost já Iänuduv Lammasuáivist láá tuše kulmâ uccâ vyeimiruustig. Tervola Varevaara vyeimirustigeh láá aaibâs niäljáškiäinu piällást, tego meid Simo vyeimirustigeh. Maaŋgah pieggâvyeimiruustigprojekteh láá kuittâg joođoost puásuituálukuávlust já aldemus iivijn uážžup lase feeriimijd maht poccuuh reagisteh vyeimirustigáid.

Ruotâst tohhum GPS-čuávvumtutkâmeh já poccui poškâtutkâmeh adeleh jo čujottâsâi poccuid reagistmist. Poccuuh viggeh karveđ pieggâvyeimiruustigkuávluid sehe rustigijd huksiidijn já toi toimâm ääigi.  Poccuuh láá heerkih hemâdâssáid eromâšávt kyeddimäigin. Poccui lattimân vaigutteh maaŋgah tahheeh, tego kuávlu iärrás infrastruktuur teikkâ hemâdâs, kuáttumeennâmtijppâ já sajanpuáttee kuáttumenâmeh.

Eromâšávt kesikuáttumenâmij, kyeddimkuávluid, kevttim já poccui jotoluvah pyehtih muttuđ pieggâvyeimirustigij tiet. Vyeimirustigij saijeem koskâvuođâst kuáttumenâmáid já toi kiävtun lii kuávdáá sajattuvvâst ko árvuštâllâp vyeimirustigij vaikuttâsâid. Pieggâvyeimiruustigprojektijd kalga-uv keččâđ ain ovtâskâs tábáhtussân. Proojeektvuávám algâmudoi rääjist kalga selvâttiđ, maggaar vaikuttâsah máhđulávt láá já puáhtá-uv tain vuávámijn kepidiđ. Poccui GPS-čuávvum ovdil proojeekt, huksiidijn já vyeimirustigij kiävtu äigin puátá lasettiđ merhâšittee ennuv tiäđu poccuid reagistmist já kuáttumenâmij kiävtu nubástuumijn.

Ive 2014 loopâst Suomâst lijjii tooimâst 230 pieggâvyeimirustigid, maid tievâslâš kapasiteet lii 627 MW. Toh puovtâdii suullân 1,3 prooseent Suomâst ive 2014 kevttum šleeđgâst (Suomâ pieggâvyeimiruustigovtâstus rs.). Pieggâvyeimirustigeh láá uási pargo- já iäláttâsministeriö kuhes äigikooskâ šoŋŋâdâh- já energiastrategia. Ton ulmen lii luptiđ pieggâvyeimiruustig tievâslâš kapasiteet 2500 megawattad ihán 2020 räi.

Puoh puásuituálukuávlu vuávájum pieggâvyeimiprojekteh iä vaađâ pirâsvaikuttâsâi árvuštâllâm. Keeppid mittokaava projektijd keččâliđ olášuttiđ tuše kaavaamáin. Vaikuttâsah puásuituálun kalga kuittâg ain árvuštâllâđ já väldiđ huámmášumán proojeektvuávám aalgâ rääjist. Puásuituálu já luándu uáinust ucemustáá hááitu šadda talle ko pieggâvyeimirustigeh huksejuvvoo jo muuneeld huksejum kuávlun.