Spirevahágat
Boazodoalloguovllus leat áiggiid čađa leamaš spiret. Geatkkit, guovžžat, gumppet ja goaskimat leat álo váldán bohccuin oasiset. Maŋimuš jahkelogiid áigge olles boazodoalloguvlui lea leavvan maid albbas.
Albbas ja geatki leat boazodoalloguovllus oalát sorjavaččat bohccuin, dasgo eará lunddolaš biebmu ii gávdno daidda guovllus. Maiddái gumpe ja guovža oidet álkit sállaša bohcco.
Spirevahágat gullet lunddolaš oassin boazodollui. Boazoeaiggát bargá konkrehtalaš boraspiriid suodjalanbarggu fállamin boraspiriide biepmu iežas opmodagain. Stáhta kompensere buhtadusaid hámis badjeolbmui oasi boraspiriid goddán bohccuid. Váldooassi ekonomalaš manahusain báhcá goittotge badjeolbmo badjelii. Badjeolbmot leatge Suomas boraspiriid suodjaleami stuorámus ruhtadeaddji.
Beaktilis ja guhkká joatkašuvvan boraspiriid suodjalanpolitihka dihte spirenálit leat lassánan mearkkašahtti ollu ja dán dihte maid boazodoalu váttisvuođat boraspiriiguin leat lassánan. Dilit eará spirešlájaiguin boazodoalloguovllu sierrá osiin rivdet sakka. Stuorra váikkuheaddjit áššis leat váldegottiid gaskasaš rádjeguovllut ja boazodoalloguovllu máttarádji, maid badjel spiret johtet čehpet. Lassin eatnandilit ja iešguđetlágan suodjalanguovllut váikkuhit diliide iešguđet láhkai eará guovlluin. Mearrideaddji váikkuheaddji lea spirepolitihka, mii vuođđuduvvá EU-mearrádusaide ja eará riikkaidgaskasaš soahpamušaide.
Spiriid goddin bohccuin gávdno dutkiid árvalusaid mielde sullii viđádas. Oppalaš vahágat molsašuddet jahkásaččat 25 000-35 000 spiriide borahallojuvvon bohcco gaskkas. Erenoamážit suttes eatnama áigge vahágiid gávdnon viiddes eatnamiin lea soittolaš. Geatkki dagahan vahágat gávdnojit beaktilamosit, go geatkki váldogoddináigodat lea muohtanaga áigái. Guovžavahágat fas báhcet gávdnokeahttá, go guovžža goddináigodat deaivá seamma áigái go bohccuid guoddináigi giđđagease.
Luondudirektiiva
EU Large Carnivores
EU Large Carnivores information
‘EU platform on coexistence between people and large carnivores‘ – Ráđđádallanforum ohcá čovdosiid boraspiriid ja olbmuid ovttaseallimii EU:s
Spirevahágiid dovdanofelaš
Slideshare-esitys (suomagillii). Harri Norberg, Ilpo Kojola ja Sauli Härkonen. Suomen riistakeskus.
Lappi lihttu boazu & luossa -prošeakta
Suurpedot ja porotalous Suomessa (2014)
Suurpedot.fi
Spireprošeakta
Miessemánus 2014 nohkan Spireprošeavtta siidu ja ofelaččat
