Ǩeeʹmm-Sompio

Puäʒʒeeʹžžed: Kavakka Mika
Teʹlfon: 0400 211 861
Neʹttpååʹšt: mika.kavakka@gmail.com

22 Kemin-Sompio

Dommkåʹdd: Suõvvkuõškk
Vuʹvddšorrâdvuõtt: 5 775,9 km2
Šuurmõs lååvlaž puäʒʒlååkk: 12 000
Puäʒʒvuäʹmsteei: 179

Ǩeeʹmm-Sompio paalǥâskåʹdd lij nuʹtt vuʹvddšorrâdvuõđ ko puäʒʒmeäʹr peäʹlest Lääʹddjânnam šuurmõs paalǥâskåʹdd. Ǩeeʹmm-Sompio paalǥâskåʹdd kooll Keminkylä miârkkpirrõʹsse. Paalǥâskåʹdd lij Suõvvkuõšk kååʹdd vuuʹdest da vueʹzzi Suäʹđjel kååʹdd vuuʹdest.

Paalǥâskååʹdd vuuʹdest 90,9 % lie riikkjânnam da 9,1 % privattjânnam.

Paalǥâskååʹdd raajj lij tââvast Ruõššjânnam väʹlddkååʹdd raajâst, nuõrttjest Tâʹvv-Salla, saaujâst Salla da viõsttrest Oraniemi da Lappi paalǥâskooʹddivuiʹm.

Sokli fosfaattkuåivvâz lie plaanääm Ǩeeʹmm-Sompio paalǥâskååʹddest jäänab da uuʹccben aktiivlânji eeʹjjest 1967, ko käuʹnne fosfaatt. Mõõnni iiʹjjin haʹŋǩǩõõzz ooudâsviikkmest lij vaʹsttääm Yara Suomi Oy. Malmmõk âânn seʹst fosfoor lââʹssen ruuʹd, mangaan, niobi, tantaal da uraan. Kuåivâs viiǥǥči čõõđ mõõneeʹn veiddsânji palggâm- da kuäivvamvuuʹdid, pueʹtǩǩeʹči palggâm- da kuäivvampaaiʹǩi vuârtõõllmõõžž da pääkkteʹči paalǥâskååʹdd muʹtted puõcci håiddamnaaʹlid nuʹtt, što vuäʹmm maʹlle ij leʹčči mäccmõš. Tän lââʹssen Ǩeeʹmmjooǥǥ veiddsõs čäʹccõsvuuʹd laaʹđvin åårrai Sokli malmmõõǥǥ äuʹǩǩummuš âânn seʹst tuõttšõs räʹtǩǩeeǩâni kemiaalʼlaž da radioaktiivlaž pirrõsriiskid. Täi määinai diõtt Ǩeeʹmm-Sompio paalǥâskåʹdd lij Sokli kuåivâshaʹŋǩǩõõzz vuâstta da âânn tõn puäʒʒhåiddlääʹjj vuâsttsiʹžžen.

 

 

Sokli-kääʹvv ââʹlmõs vaaldšemvuõiggsa

Puäʒʒoummu veʹǩǩe Sokli-kääʹv ââʹlmõs vaaldšemvuõiggsa (YLE 7.4.2015).

Sokli poostaijânnmen

Sokli poostaijânnmen FB-seiddõs.

Puäʒʒooccâm Ǩeeʹmm-Sompiost

Puõccuid noorât pikalõʹsse Ǩeeʹmm-Sompiost (Youtube). Tuomas Värriö – õlmstõttum 3/2015.